Lưu ý về thủ tục công chứng tại nhà mà bạn nên biết

Thủ tục công chứng có được thực hiện tại nhà không? Cần lưu ý gì khi thực hiện thủ tục công chứng tại nhà? Hãy đọc bài viết sau đây.

Hình 1. Lưu ý về thủ tục công chứng tại nhà mà bạn nên biết

  Hiện nay thủ tục công chứng ngày càng được thực hiện thường xuyên nên nhiều người mong muốn có thể thực hiện thủ tục công chứng tại nhà. Vậy, pháp luật có cho phép thực hiện thủ tục công chứng tại nhà không? Và cần lưu ý những gì khi thực hiện thủ tục công chứng tại nhà? Bài viết sau sẽ giải đáp các thắc mắc đó của bạn.

TÓM TẮT NỘI DUNG CHÍNH

1. Có được thực hiện thủ tục công chứng tại nhà không?

2. Ví dụ cụ thể về việc pháp luật quy định thực hiện thủ tục công chứng tại nhà.

3. Bị xử phạt hành chính khi thực hiện thủ tục công chứng tại nhà?

4. Mức thu phí công chứng tại nhà.

1. Có được thực hiện thủ tục công chứng tại nhà không?

• Căn cứ Điều 44 Luật Công chứng 2014 quy định địa điểm thực hiện thủ tục công chứng là “tại trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng”, trừ các trường hợp sau đây thì thủ tục công chứng được “thực hiện ngoài trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng”: người yêu cầu công chứng là “người già yếu, không thể đi lại được, người đang bị tạm giữ, tạm giam, đang thi hành án phạt tù hoặc có lý do chính đáng khác không thể đến trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng”.
• Như vậy, về nguyên tắc, thủ tục công chứng phải được thực hiện tại trụ sở tổ chức hành nghề công chứng (phòng công chứng hoặc văn phòng công chứng). Tuy nhiên, pháp luật dự liệu các trường hợp như người yêu cầu công chứng là:
  • Người già yếu, không thể đi lại được;
  • Người đang bị tạm giam, tạm giữ, đang thi hành án phạt tù; hoặc
  • Người có lý do chính đáng khác nhưng không thể đến trụ sở tổ chức hành nghề công chứng thì có thể yêu cầu thực hiện thủ tục công chứng tại nhà (ngoài trụ sở tổ chức hành nghề công chứng).

2. Ví dụ cụ thể về việc pháp luật quy định thực hiện thủ tục công chứng tại nhà.

• Căn cứ Điều 639 Bộ luật Dân sự 2015 quy định Di chúc do công chứng viên lập tại chỗ ở như sau:
  • Người lập di chúc có thể yêu cầu công chứng viên của tổ chức hành nghề công chứng đến chỗ ở của mình để lập di chúc.
  • Thủ tục lập di chúc tại chỗ ở được thực hiện như thủ tục lập di chúc tại trụ sở tổ chức hành nghề công chứng, cụ thể được quy định theo Điều 636 Bộ luật Dân sự 2015.
• Như vậy, theo ví dụ, thủ tục công chứng di chúc có thể thực hiện tại nhà (ngoài trụ sở) nhưng phải đảm bảo điều kiện người yêu cầu công chứng thuộc các trường hợp nêu tại Mục 1. Theo đó, trình tự thủ tục công chứng tại nhà được thực hiện tương tự so với trình tự thủ tục công chứng tại trụ sở hành nghề công chứng. Điều đó đảm bảo việc khách quan và tính xác thực trong việc thực hiện thủ tục công chứng.

3. Bị xử phạt hành chính khi thực hiện thủ tục công chứng tại nhà?

• Căn cứ điểm a khoản 2 Điều 15 Nghị định 82/2020/NĐ-CP quy định xử phạt hành chính khi thực hiện thủ tục công chứng tại nhà như sau: Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với hành vi công chứng ngoài trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng không đúng quy định. Theo như phân tích tại Mục 1, thủ tục công chứng thực hiện ngoài trụ sở chỉ khi người yêu cầu công chứng phải đáp ứng các điều kiện về chủ thể như già yếu, bị tạm giam, tạm giữ,…
• Như vậy, trong trường hợp người yêu cầu công chứng không thuộc các điều kiện mà Luật Công chứng 2014 quy định công chứng viên được thực hiện thủ tục công chứng ngoài trụ sở mà công chứng viên vẫn thực hiện hành vi công chứng ngoài trụ sở thì công chứng viên đó sẽ bị phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng.

4. Mức thu phí công chứng tại nhà:

• Căn cứ khoản 1 Điều 66 Luật Công chứng 2014 quy định phí công chứng gồm phí công chứng hợp đồng, giao dịch và bản dịch; phí lưu giữ di chúc; phí cấp bản sao văn bản công chứng. Theo đó, người yêu cầu công chứng sẽ chịu các khoản chi phí này.
• Ngoài ra, căn cứ khoản 1 Điều 68 Luật Công chứng 2014 quy định trường hợp người yêu cầu công chứng đề nghị thực hiện thủ tục công chứng ngoài trụ sở tổ chức hành nghề công chứng (tại nhà) thì phải trả thêm chi phí để thực hiện việc đó. Người yêu cầu công chứng và tổ chức hành nghề công chứng thỏa thuận với nhau về mức phí này. 
• Như vậy, về cơ bản, người yêu cầu công chứng chỉ nộp phí công chứng khi thực hiện thủ tục công chứng. Tuy nhiên, trong trường hợp người yêu cầu công chứng yêu cầu công chứng viên thực hiện thủ tục công chứng tại nhà (ngoài trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng) thì người yêu cầu công chứng phải trả thêm khoản chi phí để thực hiện thủ tục công chứng tại nhà.
• Hiện nay, khoản chi phí để thực hiện thủ tục công chứng tại nhà không được pháp luật quy định cụ thể mà ưu tiên sự thỏa thuận giữa người yêu cầu công chứng và tổ chức hành nghề công chứng. Khi đã thỏa thuận thì tổ chức hành nghề công chứng chỉ được thu khoản phí tương ứng với mức chi phí đã thỏa thuận (không được thu chi phí cao hơn).
• Trên đây là những thông tin pháp luật về Lưu ý về thủ tục công chứng tại nhà mà bạn nên biết. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ, nắm bắt được các thông tin liên quan. Trong trường hợp Quý khách hàng còn thắc mắc về thủ tục này, hãy liên hệ qua số zalo trên web để được tư vấn miễn phí.